swpsWydamy więcej pieniędzy na zakupy świąteczne, a przeciętnie spędzamy w internecie ponad 3 godziny dziennie – wyniki sondaży docierają do milionów odbiorców mediów. Studenci SWPS postanowili sprawdzić, jak na reakcje ankietowanych wpływa skala odpowiedzi w pytaniach kwestionariuszowych. 


Z przeprowadzonych eksperymentów wynika, że zarówno zmiana zakresu informacji, które skala przedstawia bezpośrednio, jak i graficzna modyfikacja tych samych opcji odpowiedzi, mają wpływ na wskazania osób badanych. Nie jest zatem pewne na ile deklaracje dotyczące przykładowo czasu spędzanego w internecie czy wydatków świątecznych wynikają z rzeczywistych doświadczeń badanych, a w jakim stopniu są zależne od ramy spostrzegania, którą tworzą przedstawione opcje odpowiedzi.
 
– Nieodłącznym elementem badań sondażowych i konsumenckich opartych na kwestionariuszu jest skala odpowiedzi. Jej merytoryczna i graficzna konstrukcja działa jak rama, która zmienia sposób postrzegania danego problemu, a często zniekształca jego obraz – mówi Aleksandra Żyłowska, współautorka badania i zwraca uwagę, że sposób zaprezentowania różnych informacji wpływa na spostrzeganie danego problemu, dlatego zaobserwowane zjawisko nazwano ramą spostrzegania.

Zdaniem badaczy konsekwencje wpływu skali odpowiedzi można zaobserwować także w badaniach konsumenckich. Zniekształcające działanie ram spostrzegania może dać błędny obraz produktu. W wyniku tego, może dojść do podjęcia nietrafnej i kosztownej decyzji inwestycyjnej firmy, która m.in. na podstawie badań rynkowych zdecyduje o wprowadzeniu lub zmianie wizerunku produktu.

W ramach projektu badawczego zrealizowano 3 eksperymenty. Dwa pierwsze metodą kwestionariuszową, a trzeci za pośrednictwem internetu. W badaniach wzięło udział łącznie ok. 1000 osób. Grupa była zróżnicowana pod względem wiekowym (17-70 lat), a także pod względem wykształcenia (podstawowe, średnie, wyższe). Badanie przeprowadzili Aleksandra Żyłowska i Marcin Kossek, studenci III roku psychologii społecznej w SWPS w Warszawie pod kierunkiem mgr Małgorzaty Wawrzyniak z Katedry Psychologii Osobowości na przełomie 2010 i 2011 roku.

Badanie pt. „Ramy spostrzegania na przykładzie subaddytywności ocen częstości i dostępności opinii wzbudzanych przez pytania kwestionariuszowe” otrzymało nagrodę główną I stopnia w konkursie psychologicznym podczas XVI Studenckiej Sesji Naukowej w SWPS. Więcej o SSN: www.swps.pl.
!-- Global site tag (gtag.js) - Google Analytics -->